मधेश प्रदेशका थप एक सांसद निलम्बनमा परेसँगै निलम्बित हुने सांसदको संख्या तीन पुगेको छ । पछिल्लो पटक सांसद सरोजसिंह कुशवाह निलम्बनमा परेसँगै निलम्बित सांसदको संख्या तीन पुगेको हो । दुईजना भ्रष्टाचारको आरोपमा मुद्दा परेपछि निलम्बनमा परेका हुन् भने अर्का एक सांसद हत्या अभियोगका कारण निलम्बनमा परेका हुन् ।

महोत्तरीका जसपाबाट निर्वाचित सांसद सरोजसिंह कुशवाह, धनुषाका एमालेबाट निर्वाचित सांसद दिपेन्द्रकुमार ठाकुर र महोत्तरीकै लोसपा सांसद अभिराम शर्मा निलम्बित हुनु भएको हो । तीन जना सांसद निलम्बित भएसँगै १ सय ७ सदस्यीय प्रदेशसभा अहिले १ सय ४ मा सिमित भएको छ ।

यो अवस्था किन आयो ?

विभिन्न कोणबाट प्रश्नहरु अहिले आइरहेका छन् । यस्ता प्रश्नले मधेसको राजनीतिक संरचना र नेताहरुको नैतिक आचरणको संवेदनशील पक्षलाई औल्याएको छ । मधेसका नेताहरू बारम्बार भ्रष्टाचारको आरोपमा पर्नुका पछाडि केही संरचनागत, राजनीतिक र मनोवैज्ञानिक कारणलाई केलाउन जरुरी हुन्छ ।

संघीयता कार्यान्वयनको प्रारम्भिक चरण भएकाले प्रशासनिक संरचना अझै बलियो हुन सकेको छैन । त्यसैले यस्तो अवस्थामा हुने नीतिगत स्पष्टता, पारदर्शिता र अनुगमन प्रणालीको अभावका कारण भ्रष्टाचारका घटना बढोत्तरी भए ।

अर्को पक्ष मधेसमा बारम्बार सरकार परिवर्तन, गठबन्धनको राजनीति र आन्तरिक गुटबन्दीले नीतिगत निरन्तरता र जवाफदेहिता कमजोर बन्दै जादा स्रोतको दुरुपयोग बढ्दै गएको देखिन्छ । स्थानीय स्रोतको दोहन र अनुगमनको अभावकै कारण यी पछिल्ला घटनाहरु सार्वजनिक भएका हुन् ।

उदाहरणका रुपमा मधेसका पूर्वअर्थमन्त्री विजय कुमारसहित आठजनाविरुद्ध ५६ करोडभन्दा बढीको भ्रष्टाचार मुद्दा लाग्यो । उनीहरूलाई वन क्षेत्र अतिक्रमण गरी माछापोखरी निर्माणको नाममा गैरकानुनी खर्च गरेको आरोप लागेको छ । मधेसका नेताहरु जुन अपेक्षा लिएर सत्तामा पुगे त्यस विपरित यस्ता काण्डमा मुछिदै जाँदा नागरिकमा वितृष्णाको ग्राफ उकालो लाग्दै गयो । मधेस आन्दोलनले जनतामा ठूलो आशा जगाएको थियो, तर जब ती नेताहरू सत्तामा पुगे, उनीहरूको कार्यशैलीले अपेक्षा पूरा गर्न सकेन ।

यसले निराशा र आरोपको वातावरण सिर्जना गर्‍यो । केही नेताहरु यस्ता आरोपमा मुछिदा समग्र मधेसको राजनीति र अन्य नेताहरुलाई पनि एउटै डालोमा राखेर हेर्ने प्रवृत्ति भने डर लाग्दो बन्दै गएको छ । केही नेताहरूको गल्तीलाई सम्पूर्ण मधेसी नेतृत्वसँग जोडेर सामूहिक दोषारोपण गर्ने प्रवृत्तिले सिंगो मधेस यतिबेला बद्नाम भइरहेको छ । राजनीतिक संस्कारलाई सुसंस्कृत बनाउन अब मधेस एक ठाउमा उभिनु पर्ने बेला भएको छ ।