काठमाण्डौ – भारत र चीनले विवादित नेपाली भू–भाग लिपुलेक हुँदै व्यापार नाका पुन: सञ्चालन गर्ने समझदारी गरेका छन् । भारतीय राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार अजित डोभालको निमन्त्रणमा नयाँ दिल्ली पुगेका चिनियाँ विदेशमन्त्री वाङ यीको भ्रमणका क्रममा दुई देशबीच यो सहमति बनेको हो ।

यो कदमसँगै लिपुलेक नाकासम्बन्धी विवाद पुन: बल्झिने अनुमान गरिएको छ । सन् २०१५ मा भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको चीन भ्रमणका क्रममा पहिलोपटक लिपुलेक नाका खोल्ने सहमति भएको थियो, जसप्रति नेपालले तत्कालै कूटनीतिक आपत्ति जनाएको थियो । त्यसयता भारतले नेपाली भूमि हुँदै व्यापारिक मार्ग निर्माणलाई निरन्तर अघि बढाउँदै आएको छ ।

२०७६ साल कात्तिकमा भारतले जारी गरेको नयाँ नक्सामा नेपालको कालापानी क्षेत्र समेत समेटेपछि दुई देशबीच सीमा विवाद तीव्र बनेको थियो । २०७७ बैशाखमा भारतीय रक्षामन्त्री राजनाथ सिंहले लिपुलेक हुँदै चीनको मानसरोवर जाने सडक उद्घाटन गरेपछि विवाद झन् बढेको थियो । त्यसपछि नेपालले लिम्पियाधुरा, लिपुलेक र कालापानी क्षेत्र समेटिएको अद्यावधिक नक्सा सार्वजनिक गर्दै स्पष्ट दाबी गरेको थियो ।

गत वर्ष चीनले जारी गरेको नक्सामा समेत लिपुलेकलाई भारतमा देखाएपछि नेपालले कडा आपत्ति जनाएको थियो । ताजा सहमति अमेरिकासँगको व्यापार तनावपछि भारत–चीन नजिकिँदै गएको संकेतका रूपमा हेरिएको छ ।