काठमाण्डौ, भदौ १ – नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले गत आर्थिक वर्षमा १७ अर्ब ४५ करोड रुपियाँ बराबरको विद्युत् निर्यात गरेकोमा चालु आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्ममा यसलाई दोब्बर पुर्याउने लक्ष्य लिएको छ।
इन्डियन इनर्जी एक्सचेन्जमार्फतको कारोबार, भारतसँगको मध्यमकालीन सम्झौता र बङ्गलादेशतर्फको सम्भावित निर्यातलाई जोडेर करिब ३५ अर्ब रुपियाँ बराबरको विद्युत् निर्यात गर्ने तयारी भइरहेको प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक हितेन्द्रदेव शाक्यले जानकारी दिएका छन्।
हालसम्म ८१०.९ मेगावाट निर्यात अनुमति प्राप्त नेपाललाई भारत सरकारले गत सोमबार मात्रै थप २०० मेगावाट विद्युत् निर्यातका लागि सहमति दिएको छ भने अर्को २०० मेगावाट स्वीकृतिको अन्तिम चरणमा पुगेको छ। उनले माथिल्लो तामाकोशीमा क्षति भए पनि नेपाल गत वर्ष नै खुद निर्यातक बन्न सफल भएको उल्लेख गर्दै यस वर्ष निर्यात दोब्बर हुने विश्वास व्यक्त गरे।
शाक्यका अनुसार प्राधिकरणले विद्युत् आपूर्तिलाई स्थिर र व्यवस्थित बनाउन पम्प स्टोरेज आयोजना र ठूला क्षमताका ब्याट्री भण्डारण प्रणालीमा लगानी गर्ने तयारी गरेको छ।
बुलिङटारमा ५०० मेगावाट क्षमताको पम्प स्टोरेज आयोजना बनाउन गृहकार्य भइरहेको र सबस्टेसनहरूमा ब्याट्री राखेर आपूर्ति सहज बनाउन सकिने उनको भनाइ छ। निजी ऊर्जा प्रवर्द्धकले लगाउँदै आएका आरोपबारे उनले दीर्घकालीन हितका लागि आयोजना विकासकै चरणमै भारत निर्यात सुनिश्चित गर्ने, प्रसारण लाइन निर्माणमा निजी क्षेत्रलाई स्थान दिने र यसबाट उनीहरूलाई स्थिर आम्दानीको अवसर उपलब्ध गराउने रणनीति अघि सारेका छन्।
विगतमा साधारण सेयर जारी गर्ने तयारी भए पनि अहिले कानुनी जटिलता र व्यवहारिक चुनौतीका कारण प्राधिकरणले बन्डमार्फत लगानी जुटाउने योजना अघि सारेको छ। यसले पूर्वाधार विकासका लागि रकम जुटाउने र सो पूर्वाधारबाट हुने आयबाट ऋण चुक्ता गर्ने मार्ग प्रशस्त गर्ने उनको दाबी छ। उनले विद्युत् चुहावट क्रमशः घट्दै गएको उल्लेख गर्दै आपूर्तिको गुणस्तर पनि सुधारोन्मुख रहेको तथ्याङ्क प्रस्तुत गरे।
ऊर्जा विकासको सरकारी मार्गचित्रअनुसार प्राधिकरणले आगामी १० वर्षभित्र १० हजार मेगावाट विद्युत् देशभित्रै खपत हुने गरी वितरण क्षमता विस्तार गर्ने तयारी गरेको छ। यसअनुसार पाँच वर्षमा प्रतिव्यक्ति ऊर्जा खपत ७५० युनिट र अर्को पाँच वर्षमा १,५०० युनिट पुर्याउने लक्ष्य लिइएको छ।
